Her yıl dünya genelinde 2,1 milyar tondan fazla atık üretilmekte olup bu miktarın 2050 yılına kadar neredeyse iki katına çıkması beklenmektedir. Bu acil durumun farkına varan Birleşmiş Milletler, 2022 yılında tarihi bir adım atarak 30 Mart’ı Uluslararası Sıfır Atık Günü ilan etmiştir. Türkiye’nin öncülüğünde hayata geçirilen bu girişim kapsamında, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 14 Aralık 2022’de A/RES/77/161 sayılı kararı kabul etmiştir. Bu kritik karar, sıfır atık girişimlerinin 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarına ulaşmadaki önemini vurgulamakta; atık önleme ve sorumlu tüketim konusunda küresel desteği harekete geçirmektedir.

Türkiye’nin bu yolculuğu, 2017 yılında Emine Erdoğan Hanımefendi’nin öncülüğünde başlatılan Ulusal Sıfır Atık Girişimi ile başlamıştır. Bu süreç, bugün küresel ölçekte savunuculuk yapan Sıfır Atık Vakfı’nın kuruluşuyla ivme kazanmıştır. Türkiye’nin BM kararındaki taahhüdünü temsil eden Vakıf; UN-Habitat, UNEP ve BM Genel Sekreteri Danışma Kurulu gibi uluslararası kuruluşlarla iş birliği yaparak iyi uygulamaların yaygınlaştırılmasını ve küresel çözümlerin ölçeklendirilmesini sağlamaktadır.

Sıfır Atık Forumu, bir konferans olmanın ötesinde; sürdürülebilir etkinlik yönetiminin çalışan bir örneği olarak konumlanmaktadır. Tek kullanımlık plastiklerin azaltılmasından gerçek zamanlı atık analizlerine kadar uzanan uygulamalarıyla, büyük ölçekli organizasyonların dahi sıfır atık hassasiyetiyle planlanabileceğini ortaya koymaktadır. Bizler için “Mükemmellik, kararlılığın önünde bir engel değil; eylem için bir başlangıç noktasıdır.” Bu yaklaşım, yenilikçi çözümler üretmemize ve sürekli öğrenmeyi temel alan bir anlayış geliştirmemize rehberlik etmektedir.

Forum, geleneksel atık yönetiminin çok daha ötesine geçmektedir. Atığın yalnızca bertaraf edilmesine değil, kaynağında önlenmesine odaklanarak, atığın neden ve nasıl ortaya çıktığını sorgulamaktadır. Bu kapsamda, tüketim biçimlerimizde, davranışlarımızda ve kültürel kalıplarımızda ne tür dönüşümlere ihtiyaç duyulduğu ele alınmaktadır.
Atölyeler, tartışmalar ve iş birlikleri yoluyla bireysel tercihlerden kentsel planlamaya, toplumsal bakış açılarından üretim modellerine kadar geniş bir çerçevede yeni yaklaşımlar değerlendirilmektedir. Materyallerin israf edilmeden nasıl yeniden kullanılabileceği ve döngüsel ekonomiye nasıl katkı sunulabileceği keşfedilmektedir.
Forum, yalnızca bugünün sorunlarına yanıt aramakla kalmayıp geleceğe yönelik sürdürülebilir çözümler geliştirmeyi de hedeflemektedir. Bu süreçte, yenilikçi teknolojilerden politika yapıcıların taahhütlerine, yerel girişimlerden küresel ortaklıklara kadar pek çok aktörün katkısıyla yeni bir çevresel dönüşüm vizyonu ortaya konulmaktadır.